“นักระบาดวิทยา” จับตาโควิดระบาดระลอก 5 หลังคลายล็อก 6 เดือนแม้ฉีดวัคซีน

ลุ้นระหว่างวัคซีนกับเชื้อไวรัสใครจะชนะ ห่วงกลุ่มแรงงานข้ามชาติ ที่ยังไม่ฉีดวัคซีน จุดชนวนระบาดรอบใหม่ แนะยังต้องคุมเข้มกิจกรรมกลางคืน ขายสุราสธ.เตรียมฉีดเข็ม 3 ประชาชนพื้นที่เสี่ยง พ.ย.​ นี้ 

วันที่ 31 ส.ค. 64 ศ.นพ.วีระศักดิ์ จงสู่วิวัฒน์วงศ์ ประธานหลักสูตร ระบาดวิทยาคณะแพทยศาสตร์ ม.สงขลานครินทร์ เปิดเผยว่า จำนวนผู้ติดเชื้อ และจำนวนผู้เสียชีวิตที่ลดลงสะท้อนว่าโรคระบาดกำลังอยู่ในขาลง จึงเห็นด้วยว่าในจังหวะนี้ก็สามารถที่จะคลายล็อกดาวน์ได้แต่ไม่ถึงกับปลอดภัยมากนัก โดยหลังคลายล็อกดาวน์ไปแล้วคาดว่าผู้ติดเชื้อคงเพิ่มมากขึ้น เพราะมีกิจกรรม การสัมผัสระหว่างผู้คนมากขึ้น

ศ.นพ.วีระศักดิ์ บอกว่ามีคำอธิบายที่เรายังไม่รู้ว่าทำไมโรคจึงลดลง และมันคงไม่ใช่เกิดจากมาตรการล็อกดาวน์อย่างเดียว อาจวิเคราะได้ว่า 

1. ประชาชนมีภูมิต้านทานจากการติดโรคตามธรรมชาติ เนื่องจากมีการป่วยที่ตรวจไม่พบอยู่เยอะ ทำให้คนกลุ่มหนึ่งมีภูมิต้านทานแล้ว 

2​. ไวรัสอาจมีการกลายพันธุ์ทำให้เชื้ออ่อนแอลงในแง่ของการแพร่กระจายก็เป็นไปได้​ เพราะในธรรมชาติโรคทั้งหลายหายไปเอง ตามระบบชีววิทยา

3​. เรื่องวัคซีนน่าจะยังออกฤทธิ์ไม่มากเพราะยังฉีดไม่เยอะ

4​. อีกด้านหนึ่งประชาชนในช่วงที่ผ่านมามีความระมัดระวังมากชขึ้น ทำให้การติดเชื้อน้อยลง

หลังจากเปิดคลายล็อก ปัจจัยที่เราหวังว่าควบคุมการแพร่ระบาดก็คือวัคซีน ซึ่งบางวันฉีดได้เกือบล้านโดส ก็จะเป็นการยันระหว่างวัคซีน กับเชื้อ ซึ่งเราก็ต้องดูต่อไปว่าใครจะชนะ 

“ตอนนี้เราเข้ามาถึงวงจรธรรมชาติช่วงขาลงก็ต้องเอ็นจอยกับมันนิดหน่อยแต่ไม่นานเราก็จะมีขาขึ้น​ แต่ไม่รู้เมื่อไหร่ แม้เราจะฉีดวัคซีนก็ยังจะมีขาขึ้นอยู่” 

สำหรับสถานการณ์การฉีดวัคซีน ณ วันที่ 30 สิงหาคม มีผู้ฉีดวัคซีนครบสองเข็มแล้ว 7.8 ล้านคน จากจำนวนประชากรราว 61 ล้านคน ขณะที่เมื่อวานมีการฉีดวัคซีนไปได้ทั้งหมด 7.4 แสนคน โดยผู้สูงอายุและกลุ่ม 7 โรคเรื้อรังได้รับวัคซีนไปแล้วทั้งหมดเกือบ 10 ล้านคนจากกลุ่มเป้าหมายทั้งหมด 17 ล้านคน

ส่วนจะมีการระบาดระลอก 5 อีกเมื่อไหร่หรือไม่นั้น ศ.นพ.วีระศักดิ์ บอกได้ยากแต่อาจจะประมาณครึ่งปี ดูจากตัวอย่างในหลายๆประเทศ แต่ก็ยังไม่แน่นอนคงอีกเป็นเดือนการระบาดก็จะกลับมา

ขณะที่การฉีดวัคซีนเป็นไปไม่ได้ที่เราจะฉีดให้ครบหมด แม้จะฉีดไปถึง 70% ก็ยังสามารถเกิดการระบาดได้ ยกตัวอย่างเช่นประเทศอิสราเอล หรือที่ จ.ภูเก็ต ตอนนี้ก็เริ่มมีการระบาดกลับมาแม้ฉีดไปเกือบทั้งเกาะ เพราะมีกลุ่มที่ยังไม่ได้ฉีดวัคซีนที่เป็นแรงงานข้ามชาติ คนที่หลุดรอดจากการฉีดวัคซีนก็จะติดเชื้อ และทำให้เชื้อเพิ่มขึ้น 

ส่วนการคลายวันพรุ่งนี้ (1 ก.ย.) โดยเฉพาะคนที่ยังไม่ฉีดวัคซีนต้องเฝ้าระวังมากและเสนอว่ากิจกรรมทางกลางคืน การขายเหล้าสุรา ที่มีการสัมผัสสูงเคยเป็นบทเรียนที่ทำให้การแพร่เชื้อเกิดขึ้นได้รวดเร็วมาแล้ว จึงอยากจะให้ควบคุมกิจกรรมทางกลางคืนไว้ก่อน ส่วนพื้นที่ต้องเฝ้าระวังเป็นพิเศษ คือโรงงานอุตสาหกรรม รอบนอกในหัวเมืองไกลออกไปจากกทม.​จะเป็นเป้าหมายของเชื้อที่จะเข้าไปโจมตีเพราะว่ามีคนอยู่หนาแน่น 

เช็กแผน-ไทม์ไลน์ฉีดวัคซีนก่อนสิ้นปี 

นายแพทย์เฉวตสรร นามวาท ผู้อำนวยการกองควบคุมโรคและภัยสุขภาพในภาวะฉุกเฉิน กรมควบคุมโรค ระบุแผนการจัดหาวัคซีนโควิด 19 ตั้งแต่กันยายน-ธันวาคม 2564 จะมีวัคซีนซิโนแวค 12 ล้านโดสในเดือนกันยายน-ตุลาคม เพื่อฉีดเป็นเข็ม 1 ในสูตรวัคซีนไขว้ ส่วนแอสตร้าเซนเนก้า จะส่งมอบให้ครบ 61 ล้านโดสในปีนี้ โดยกันยายนส่งมอบ 7.3 ล้านโดส และตุลาคม-ธันวาคม เดือนละ 10 ล้านโดส ส่วนไฟเซอร์ 30 ล้านโดส จะส่งมอบกันยายน 2 ล้านโดส ตุลาคม 8 ล้านโดส และพฤศจิกายน-ธันวาคมเดือนละ 10 ล้านโดสรวมวัคซีนที่จัดหาได้ในปี 2564 ทั้งสิ้น 124 ล้านโดส เมื่อรวมกับวัคซีนซิโนฟาร์มและโมเดอร์นาทำให้ไทยมีวัคซีน 140 ล้านโดส

สำหรับแผนฉีดวัคซีน ส.ค. - ธ.ค.​64 

เดือน ส.ค.ฉีดให้ได้ 70% เข็มหนึ่งใน 608 12 จังหวัด

เดือน ก.ย.มากกว่าหรือเท่ากับ 70% เข็มหนึ่งใน 608 ทุกจังหวัด

เดือน ต.ค.มากกว่า = 70% ครบ 2 เข็มใน 608 และมากกว่า 50% เข็ม 1 ทั้งประเทศรวมเด็ก

เดือน พ.ย. 70% เข็ม 1 ประชาชนทั้งประเทศและเข็ม 3 พื้นที่เสี่ยง

เดือน ธ.ค. 70% ครบ 2 เข็ม + เข็ม 3 ทั้งประเทศ

สำหรับประชาชนทั่วไป ในพื้นที่เสี่ยงคาดว่า จะได้รับเข็ม3กระตุ้นในเดือนพฤศจิกายน ซึ่งต้องขอศึกษารายละเอียดเพิ่มเติมว่าคณะผู้เชี่ยวชาญจะบริหารจัดการปริมาณวัคซีนอย่างไร ส่วนเดือน ธ.ค.เข็ม 3 จะกระจายไปทั่วประเทศ